Προσδοκίες περιβάλλοντος # 2

Στη πρώτη σημερινή ιστορία δεν θυμάμαι χρονιά. ( Αρχές αλτσχάιμερ γαρ! αχαχα) 1998; ΄99; 2000; Θα σας γελάσω!
Έχω μια μαθήτρια στην Πέμπτη Δημοτικού.  Σχετικά έξυπνο, δραστήριο κοριτσάκι, "τεμπέλα" τη χαρακτηρίζουν οι ίδιοι οι γονείς πριν την αναλάβω! Οι πληροφορίες που συλλέγω με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μαθαίνει στους δικούς της ρυθμούς! Χρησιμοποιεί το δεξί τμήμα του εγκεφάλου διαρκώς, είναι ονειροπόλα, δημιουργική, έχει μουσικότητα, μαθαίνει πιο εύκολα μετά μουσικής και κίνησης, έχει πλούσια φαντασία! Στη γραμματική και στην ορθογραφία υστερεί. Αρκετά λάθη δυσλεξικού τύπου, χωρίς όμως να έχει δυσλεξία.Όλα οφείλονται στο δεξί τμήμα του εγκεφάλου! ( Αναγκαία παρένθεση: τα τμήματα του εγκεφάλου λειτουργούν χιαστή με τα χέρια μας: Οι δεξιόχειρες χρησιμοποιούν περισσότερο το αριστερό τμήμα κι αντίστροφα. Τώρα τι ελέγχει περισσότερο το καθένα:

Αριστερό ημισφαίριο : Ελέγχει το δεξί ήμισυ του σώματος αισθητικά και κινητικά, ενώ σε αυτό γίνονται κυρίως οι λεκτικές, αναλυτικές και λογικές νοητικές διεργασίες. Είναι υπεύθυνο για την αντίληψη του χρόνου, την ομιλία, τη γραφή, την αντίληψη του λόγου, τον συμβολισμό, τη λεκτική μνήμη, την αναλυτική σκέψη. Επίσης για την επικοινωνία με λέξεις κατά κυριολεξία, την επεξεργασία των ακουστικών ερεθισμάτων και της αφηρημένης πληροφορίας. Σε αυτό εκτελούνται διαδικασίες σχετικές με τα μαθηματικά και τη γραμματική.

Δεξιό ημισφαίριο: Ελέγχει το αριστερό ήμισυ του σώματος αισθητικά και κινητικά και είναι υπεύθυνο για την οπτική αντίληψη του χώρου, την κατανόηση των μεταφορικών εννοιών και του χιούμορ, συσχέτιση, σύνθεση λεγομένων, συναισθηματική φόρτιση και μελωδία λόγου, οπτική μνήμη, την επικοινωνία, τόσο με τόνο φωνής όσο και με εκφράσεις του προσώπου και τη "γλώσσα του σώματος". Επίσης για την προσοχή, τη διάκριση πολύπλοκων ακουστικών τόνων, την πρόκληση παρορμητικής συμπεριφοράς, τα αισθήματα, τις συγκινήσεις, την δημιουργικότητα, την φαντασία και την καλλιτεχνική έκφραση....)

Στη συνήθη συνεργασία μου με το σχολείο μιλάω με το δάσκαλο της τάξης στο γραφείο με του άλλους δασκάλους! Δίπλα ακριβώς είναι ο διευθυντής του σχολείου που έκανε στη μαθήτρια μου κάποια μαθήματα. Ακούει τυχαία που αναφέρομαι στα λάθη της, ότι είναι δυσλεξικού τύπου -αν και το παιδί δεν έχει δυσλεξία! Δεν θα το ξεχάσω όσο ζω! Γυρίζει με θυμό κι οργή και μου λέει πετώντας σπίθες: "Η Σ. δεν έχει δυσλεξία! Είναι μια πολυλογού αυτή! Ροδάνι πάει το στόμα της!"
Κάγκελο εγώ!

Εν τάχει και για τους μη γνωρίζοντες: η δυσλεξία είναι μια δυσκολία κατανόησης των συμβόλων από τους δυσλεξικούς, που οδηγεί σε προβλήματα ανάγνωσης και γραφής. Είναι καθαρά πρόβλημα που διαπιστώνεται στον γραπτό λόγο κι ουχί στον προφορικό . Αυτά εν τάχει!
Λέγοντας κοτζάμ Διευθυντής ότι το παιδί δεν έχει δυσλεξία καθώς είναι λαλίστατη εμένα με κάνει μπουρλότο κι εκτοξεύομαι ακαριαίως! Τι να του εξηγώ με ευγένεια, τι να του παραθέτω στοιχεία! Τέλος! Εντελώς ανενημέρωτος και ξεροκέφαλος από πάνω! Ε ρε καταγγελία που του χρειαζόταν!
Άντε αυτός ο δάσκαλος να αντιμετωπίσει σωστά τη μαθήτρια του έπειτα! 

Να πάμε τώρα πιο πίσω, ένα σύντομο φλας μπακ; Στα χρόνια τα δικά μου;
Μέχρι την πέμπτη δημοτικού έχω μία δασκάλα! Την ίδια ως την Τετάρτη. 
Προσπαθώ, διαβάζω, πασχίζω καθημερινά. Η μαμά κάθε φορά που ρωτάει τη δασκάλα γυρίζει στο σπίτι με το κεφάλι στο πάτωμα: "Είπε ότι δεν προσπαθείς πολύ! Μπορείς περισσότερο! Η Σ. λέει είναι καλύτερη από σένα! "
"Μα αφού...η Σ. λύνει από μένα τις ασκήσ....." 'Σιωπή! Όλο δικαιολογίες! Η δασκάλα σου ξέρει τι λέει"! 
Περνάω μαρτυρικά χρόνια. Ξέρω ότι προσπαθώ. Ξέρω ότι δεν θέλω να με πιάνουν αδιάβαστη και γυρίζω διαρκώς με ένα βιβλίο στο χέρι....
Όμως οι γονείς της Σ. είναι δημόσιοι υπάλληλοι! (Εκείνα τα χρόνια προ μνημονίων ήταν σπουδαίο). Εμένα τι ήταν;  Η μαμά μου νοικοκυρά, ο μπαμπάς μου μετανάστης, μάγειρας στο επάγγελμα ( Οι σεφ τότε δεν ήταν της μόδας βλέπετε)!
Ξέρω αν και μικρό κοριτσάκι ότι η Σ έχει την εύνοια της δασκάλας λόγω των γονιών της! Σε ένα λάθος μου τρώω ξύλο με τη βέργα στην ανοιχτή παλάμη. Σε ένα λάθος της Σ. η δασκάλα της ζητά να είναι πιο προσεκτική! 

Μέχρι που φτάνω στην Πέμπτη ! Αποκτώ έναν Δάσκαλο! Ανδρέα τον έλεγαν! ( Γεια σου κυρ-Αντρέα αν ζεις ακόμα!). Χάρη σε αυτόν θα αγαπήσω ακόμα περισσότερο τη μάθηση, θα πιστέψω στον εαυτό μου, θα σταματήσω να έχω ανασφάλειες.

Αυτός που λέτε είναι ένας Άνθρωπος διαφορετικός! Μας βάζει και κάνουμε μάθημα κάτω από δέντρα, μας κάνει διαρκώς πειράματα, μας μιλάει πολύ, διηγείται ιστορίες, κατεβαίνει από την έδρα και γυρίζει ανάμεσά μας! Δεν έχει βέργα, αλλά ένα τεράστιο χαμόγελο για όλους. Και χιούμορ. Θυμάμαι που γελούσαμε πολύ!
Ακόμα κι αυτοί που δεν διάβαζαν αντιμετωπίζονταν με καλοσύνη. 
Ακούω τα πρώτα μπράβο!
Προσπαθώ περισσότερο! Πάει η μαμά να ρωτήσει και της λέει: έχετε ένα σπάνιο παιδί! Η μαμά μου γυρίζει σκεφτική! " Άκου να δεις ! Ο κυρ Αντρέας λέει ότι είσαι καλή! Μην το πάρεις πάνω σου ε;;; Να συνεχίσεις να διαβάζεις!  Μην πάρουν τα μυαλά σου αέρα!"
Τώρα πώς άντεξα και δεν τσίνησα και δεν τους διαολόστειλα όλους, ένας θεός ξέρει!
Όμως ο κυρ -Αντρέας έμεινε για πάντα μέσα μου! Κι από τότε, ήξερα τι ήθελα να κάνω και να γίνω στη ζωή μου! 

Κι από τα παραδείγματα να περάσουμε και σε λίγη θεωρία;
Εδώ δεν κάνουμε διατριβή, ούτε επιστημονική ανάλυση! Μαθαίνουμε με απλό τρόπο ( όσοι δεν γνωρίζουν) και μεταφέρουμε και σε άλλους! Και σήμερα θα μιλήσουμε για τον "Πυγμαλίωνα στην τάξη", όσο πιο απλά γίνεται!

Πρόκειται για ένα πείραμα! 

Έγινε πριν καν γεννηθώ εγώ στα μέρη όμως που γεννήθηκα εγώ! Σε μια υποβαθμισμένη περιοχή του Σικάγου. 
Οι  καθηγητές R. Rosenthal &  L. Jacobson το 1968. εφάρμοσαν σε 18 τάξεις ένα μη λεκτικό τεστ νοημοσύνης, το οποίο ονόμασαν οι ίδιοι: “The Harvard Test of Inflected Acquisition”. (Καταλάβατε...Χάρβαντ και κουραφέξαλα! Το όνομα από μόνο του...ψαρωτικό!) Υποτίθεται πως αυτό το τεστ θα έδειχνε ποια παιδιά μελλοντικά θα γίνονταν ιδιοφυΐες, ποια ήταν δηλαδή εξαιρετικά προικισμένα από άποψη νοημοσύνης.

Υποτίθεται ! Πάμε να δούμε το γιατί...

Επέλεξαν το 20% των παιδιών των 18 τάξεων,με τυχαίο τρόπο και τα έχρισαν ως εξαιρετικά ευφυή κι έπειτα είπαν στους δασκάλους τους πως αυτά τα παιδιά θα ξεχώριζαν μέσα στους επόμενους 8 μήνες που θα ολοκληρωνόταν η σχολική χρονιά. 
Ωστόσο η διαφορά αυτών των παιδιών από τα άλλα, στην πραγματικότητα υπήρχε μόνο στο μυαλό των δασκάλων τους!

Το περίεργο ποιο ήταν; Όταν πέρασαν οι οχτώ μήνες και τα παιδιά επανεξετάστηκαν! Εκεί ήταν το περίεργο!
Τα παιδιά που τυχαία είχαν διαπιστωθεί ως προικισμένα και γνωστοποιήθηκαν στους δασκάλους, είχαν κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο! 

Οι δάσκαλοι είχαν στα χέρια τους ότι τα Χ παιδιά είναι έξυπνα και πιθανόν με τη στάση τους, την ενθάρρυνσή τους ή την εύνοια τους τα είχαν βοηθήσει πραγματικά να εξελιχθούν!

Και για σένα που μπορεί να αμφισβητήσεις το τεστ, να σου πω ότι οι ερευνητές συνέχιζαν να εξετάζουν τους μαθητές δύο χρόνια μετά και τα αποτελέσματα συνέχιζαν να επιβεβαιώνουν τα ευρήματα τους: Οι προσδοκίες του περιβάλλοντος (εν προκειμένω  των δασκάλων) επηρέασαν την εξέλιξη των παιδιών! Όπως σε κάθε πείραμα βεβαίως υπήρχε και μια ομάδα ελέγχου( Πάντα υπάρχει μία ομάδα ελέγχου,  με την οποία γίνονται συγκρίσεις κι εξάγονται συμπεράσματα). Σε αυτή την ομάδα δεν έγινε καμία πρόβλεψη. Ξέρεις τι έγινε; Τα παιδιά αυτά έμειναν στάσιμα!

Εντυπωσιάζεσαι;

Υπήρξα μαθήτρια, υπήρξες κι εσύ! Προσπάθησε να θυμηθείς τους δασκάλους σου. Άλλους μαθητές τους βοηθούσαν και εκτοξεύονταν κι άλλοι έπεφταν ακόμα χαμηλότερα...........

Και δεν είναι μόνο η νοημοσύνη που καθοδηγούν τις προσδοκίες του περιβάλλοντος. Ήδη ανέφερα το επάγγελμα των γονιών  αλλά έχουν διαπιστωθεί κι άλλοι παράγοντες όπως η εξωτερική εμφάνιση του παιδιού, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας κ .α.

Οτιδήποτε από αυτά επηρεάζει την κρίση του δάσκαλου για μένα είναι ΑΠΛΑ αδιανόητο κι απαράδεκτο!
Για μένα όλα τα παιδιά είναι ίσα, εν δυνάμει όλοι καλοί μαθητές, έτοιμοι να εξελιχθούν και να διαπρέψουν!
Αν πιστέψεις σε αυτά θα δρέψεις καρπούς! Αν αποθαρρύνεις ή αδιαφορήσεις κάθε μικρό αγγελούδι θα μαραζώσει !

Το είδα άπειρες φορές να γίνεται στην πράξη. Και θλίβομαι πραγματικά γνωρίζοντας ότι πολλοί από τους ενήλικες που ξέρω θα είχαν εξελιχθεί σαφώς καλύτερα, αν οι δάσκαλοι είχαν πιστέψει στις ικανότητες αυτών των ανθρώπων όταν ήταν μικρά! Αν δεν ήταν ριζωμένα για τα καλά στερεότυπα και προκαταλήψεις στην κοινωνία μας.

Είδα στο πέρασμα των χρόνων παιδιά με νοητική υστέρηση να βελτιώνονται σημαντικά γιατί ενθαρρύνθηκαν κατάλληλα και παιδιά προικισμένα με ένα λαμπρό μυαλό να χάνονται στο πέρασμα των χρόνων γιατί κανείς δεν πίστεψε σε αυτά!

Δεν είναι βέβαια όλοι δάσκαλοι έτσι! Θανκς γκοντ!  Στα χρόνια που εργάστηκα με τα παιδιά μου και στις συνεργασίες μου με τους δασκάλους τους, είδα πολλές μικρές εστίες αισιοδοξίας και ελπίδας!  
Ανησυχώ όμως! Για όλους εκείνους που μεταμορφώνονται στο πέρασμα των χρόνων σε ρομποτάκια, που χτυπάνε κάρτα, που μετρούν τις ώρες μέχρι να σχολάσουν, που δεν ενημερώνονται, δεν προσπαθούν να βελτιωθούν, που δεν κάνουν αξιολόγηση και ανατροφοδότηση της εργασίας που προσφέρουν!

Κι αν νομίζετε ότι χτυπώ τους δασκάλους σήμερα και τους έβαλα στο στόχαστρο κάνετε λάθος! Εύχομαι να με έβγαζαν λάθος όλοι τους !
Τότε θα σήμαινε ότι τα παιδιά μας πίσω στις τάξεις θα ήταν ευτυχισμένα........

Καλή σας μέρα
@ριστέα


___________________________________________________________

1.Πρόσφατα διάβασα μια καταπληκτική ιστορία που φημολογείται ότι είναι πέρα ως πέρα αληθινή. Τη δημοσίευσε αρχικά η αγαπητή μου Γεωργία  και την αναδημοσίευσε και το γλυκό μου Κατερινάκι.

Προσωπικά, δεν με απασχόλησε καθόλου αν είναι αληθινή ή όχι. Εγώ δάκρυσα. Γιατί εγώ ξέρω ότι είναι πραγματική!
Αν δεν τη διάβασες κι έχεις χρόνο , ρίξε μια ματιά πάνω σε ένα από τα δύο ονόματα των κοριτσιών! Αξίζει τον κόπο! Έχει να κάνει με τις προσδοκίες του περιβάλλοντος από την αντίθετη πλευρά! Μακάρι να ήταν έτσι τα πράγματα ....
2. Ό,τι έγραψα για τους δασκάλους ισχύει πάντα και για τους γονείς!
3. Η ασπρόμαυρη φωτό και πάλι δεν μου ανήκει!